Kadının Evlilik Birliğinin Kurulması İçin Yaptığı Harcamaları Talebi
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/8509
K. 2012/28354
T. 27.11.2012
4787/m.4
1086/m.8
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-davalı kadın tarafından tamamı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacı-davalı kadının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.
2-Davacı kadının evlilik birliğinin kurulması için yaptığı harcamalara ilişkin talebi; boşanmanın eki niteliğinde olmayıp, bağımsız bir talep olarak genel hükümlere tabidir. Bu talep yönünden Aile Mahkemesi görevli olmayıp ( 4787 s.K.md.4 ). davanın genel görevli mahkemede görülmesi gereklidir ( HUMK.md.8/1 ). Mahkemelerin görevi kamu düzeni ile ilgilidir. Yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması zorunludur. Bu bakımdan; davacı kadının bu talebine ilişkin davasının boşanma davasından ayrılarak, bu teleple ilgili görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, yazılı şekilde işin esası hakkında hüküm kurulması usul ve yasava aykırıdır.
3-Davalı-davacı koca karşı dava dilekçesiyle düğün için yapılan takı ev eşyası gibi harcamaların karşılığı olarak 15.000 TL. maddi tazminat talebinde bulunmuştur. Davalı-davacının bu talepleri boşanmanın eki niteliğinde değildir; harca tabidir. Dava açılırken alınan başvurma harcı dilekçedeki bütün talepleri kapsadığından; başvurma harcı alınması gerekmez ise de; bu taleple ilgili nispi peşin harç alınmamıştır. Harca tabi davalarda, alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağı gibi; harç eksik alınmış ise, tamamlanmadan davaya devam olunamaz ( Harçlar Kanunu m.30-32 ). Açıklanan nedenle; mahkemece alacak miktarı üzerinden hesaplanacak nispi peşin harcın yatırılması için anılan 32. madde gereğince davalı-davacı kocaya uygun süre verilmesi; tamamlandığında davaya devam olunarak davanın esasına girilmesi; yatırılmadığı takdirde ise, anılan 30. madde uyarınca işlem yapılması gerekirken; yargılamaya devamla yazılı şekilde karar verilmesi de usul ve yasaya aykırı olmuştur.
4-Davalı-davacı kocanın ekonomik ve sosyal durumunun tespiti için yazılan müzekkere kocanın adreste bulunmaması nedeniyle iade edildiği gibi; bir kısım davalı-davacı tanıklarının kocanın çalışmadığını belirtmesine karşılık, davalı-davacı vekilinin daha önce reddedilen boşanma dosyası kapsamında davalı-davacı kocanın çalıştığını beyan ettiği ve buna ilişkin fotoğraflar da sunduğu anlaşılmaktadır. Bu bakımdan; mahkemece tarafların ekonomik ve sosyal durumu yeterince araştırılmadan ve araştırma sonucu gelir saptanması halinde de gelirlerinin kendilerini yoksulluktan kurtarıp kurtarmadığı değerlendirilmeden davalı-davacı koca yararına tedbir ve yoksulluk nafakası takdiri doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen hümün yukarda 2, 3 ve 4. bentlerde gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin ise yukarıda l. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle, 27.11.2012 tarihinde karar verildi.
